Pożyteczne zielska

Chaber Bławatek ( Centaurea cyanus L.).   Surowcem leczniczym jest kwiat a w zasadzie jego płatki ( Flos Cyani sine calicis ,  Flos Cyani ). Zawiera antocyjanidyny, flawonoidy, sole mineralne (w tym mangan),  cychorynę i centaurynę. Wykazuje działanie: moczopędne, żółciopędne i przeciwzapalne. Ze względu na łagodne działanie przeciwzapalne stosowany przy zapaleniu spojówek. Napar   z kwiatów zalecany jest przy chorobach  dróg moczowych,  w kamicy nerkowej i niewydolności  krążenia. Zewnętrznie stosuje się go przy trudno gojących się ranach i owrzodzeniach ,  w stanach zapalnych oczu (w zapaleniu brzegów powiek, zapaleniu spojówek, wiosennym zapaleniu spojówek, nadwrażliwości na promienie słoneczne. Zbiór i suszenie: kwiaty zbierać w słoneczny dzień, rano, po obeschnięciu rosy. Zbiera się tylko płatki. Zebrane kwiaty należy suszyć bardzo szybko w zacienionym i silnym przewiewie, aby nie zblakły, gdyż wówczas tracą własności lecznicz...

  Mak polny (Papaver rhoeas L.). W medycynie ludowej ceniono go za właściwości wykrztuśne i powlekające błonę śluzową. Wyciągi z maku polnego stosuje się wewnętrznie jak i zewnętrznie. Najczęściej stanowią składnik mieszanek do płukania jamy ustnej i dziąseł. Odwar z maku polnego stosuje się w przeziębieniach, ma działanie odkrztuszające, zmniejszające potliwość i ułatwiające zasypianie.  Ekstrakty z maku polnego w medycynie chińskiej stosowano w leczeniu żółtaczki.  W skład maku polnego wchodzą: * Olej - źródło nienasyconych kwasów tłuszczowych (omega-6), witaminy A,C,D,E, wapń, miedź, żelazo, fosfor, mangan, cynk, kwasy: linolowy, oleinowy, palmitynowy, stearynowy.  * tokoferole * readyna - działa rozkurczająco na mięśnie gładkie * antocyjany - chronią strukturę naczyń krwionośnych * fitosterole - obniżają poziom cholesterolu poprzez zmniejszenie jego wchłanialności w układzie pokarmowym, ułatwiają oddawanie moczu, wykazują działanie antynowotworowe. 

  Bez czarny (Sambucus nigra L.),  stosowany w postaci naparu z kwiatostanów, czy syropu z owoców, wykazuje działanie napotne, moczopędne, wzmacniające odporność. Przetwory alkoholowe na bazie owoców z bzu są trujące! Kwiaty z bzu mogą być spożywane zarówno w postaci suszonej zaparzane jako herbatka oraz surowej zapiekane w cieście w postaci racuchów.  Napar z kwiatów: łyżkę stołową kwiatów zalać szklanką wrzącej wody, trzymać pod przykryciem 15 minut i odcedzić. Pić 3x dziennie po szklance naparu.                                                      

  Żywokost lekarski (Symphytum officinale L.) - zwyczajowo nazywany kosztywałem. Surowcem lekarskim jest korzeń rośliny, pozyskiwany niegdyś z uwagi na zawartość alantoiny. Zawiera też kwas chlorogenowy i kawowy, żywicę, skrobię, sacharozę, asparaginę i inne. Dawniej szeroko stosowany jako preparat ściągający, powlekający i regenerujący, stosowany  był zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie. Wykrycie obecności alkaloidów pirolizydynowych w składzie surowca, zmieniło poglądy na wartość leczniczą żywokostu. Stwierdzono, iż zawarte w nim alkaloidy pirolizydynowe wykazują wysoką toksyczność. Długotrwałe stosowanie ww. alkaloidów powoduje uszkodzenie miąższu wątroby, doprowadzające do rozwoju marskości wątroby. W niektórych krajach zachodnich, korzeń żywokostu wykorzystuje się do produkcji preparatów zewnętrznych (na skórę), jednak nie stosuje się do wewnątrz. Takim najbardziej znanym preparatem z żywokostu jest maść żywokostowa do pielęgnacji skóry podrażnionej czynnikami zewnęt...